مزوتراپی Mesotherapy یک روش درمانی کاملا جدید و پیشرفته است که روز به روز به حیطه عملکرد درمانی آن افزوده میشود.
این روش به دلیل پاسخدهی بسیار سریعتر نسبت به دیگر روشهای درمانی مثل داروهای خوراکی و کمبودن عوارض آن به دلیل مصرف بسیار اندک دارو و اثرات کاملا موضعی آن، روز به روز مورد استقبال بیشتر از سوی مردم و پزشکان قرار گرفته است.
این تکنیک برای اولینبار سال 1952 میلادی در فرانسه توسط دکتر مایکل پیستور ابداع شد. در آن زمان از داروهای گیاهی و ویتامینها برای تقویت شرایط پوستی به کمک تکنیک مزوتراپی استفاده میشد. 10 سال بعد اولین انجمن مزوتراپی در دنیا شکل گرفت و از آن تاریخ به بعد این تکنیک پیشرفتهای بسیاری کرد و مزوتراپی مدرن که امروز از آن استفاده میشود به وجود آمد. از سال 1986 مزوتراپی (Mesotherapie) توسط آکادمی ملی پزشکی فرانسه به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از طب سنتی شناخته می شود. در سال 2000 برای اولین بار این تکنیک توسط خبرنگاران بخش علمی و پزشکی به کشور آمریکا وارد شد و بعد از آن در سال 2005 مزوتراپی کمکم در دیگر کشورها مورد توجه و استقبال قرار گرفت. هر روز، هزاران تن از پزشکان سراسر جهان استفاده از مزوتراپی برای کمک به دهها هزار نفر از بیماران استفاده می کنند. کشور ما نیز جزو کشورهایی بود که تکنیک مزوتراپی در سال 2005 به آن وارد شد و بسرعت در همه شاخهها پیشرفت و رشد کرد و مورد استفاده قرار گرفت.
مزوتراپی چیست؟
مزوتراپی یک درمان غیر جراحی در حیطه پزشکی زیبایی ست و در حقیقت استفاده از دوزهای کم دارو با تزریقهای مکرر، در ناحیه مورد نظر است. داروهای مورد استفاده در مزوتراپی شامل داروهای هومیوپاتی، عصاره های گیاهی، ویتامین ها، مواد معدنی و آمینو اسیدها می باشد. گلوله های دارویی بسیار کوچک به طور مستقیم به داخل مزودرم (لایه میانی پوست) وارد می شود. این لایه از پوست دارای خواص بسیار ویژه درمانی می باشد. مزوتراپی می تواند برای از بین بردن سلولیت، افزایش سرعت کاهش وزن، جوان سازی و درمان چاقی موضعی استفاده شود. مزوتراپی یک روش بدون درد و بدون نیاز به بیحسی است و با زندگی روزمره بیماران تداخلی ندارد. یعنی شما بعد از انجام آن، نیازی به استراحت در منزل ندارید و میتوانید مثل تمام روزهای عادی به فعالیتهای خود بپردازید.
روشی برای درمان موضعی بیماریها
مزوتراپی در واقع یک تکنیک و روش استفاده از داروست که برای درمان موضعی ابداع شده و برای درمان بیماریهای عمومی و کل بدن به کار نمیرود. با توجه به محل مورد درمان و داروی خاص موارد استفاده آن با توجه به نتایج موثر و عوارض ناچیز مزوتراپی تاکنون کاربردهای متعددی برای این تکنیک شناخته شده و روز به روز به کاربردهای آن اضافه میشود.
بیشترین کاربرد مزوتراپی هماکنون در شاخه زیبایی است در حالی که میتواند در همه شاخهها مثل ارتوپدی (تزریق دارو به مفصل) یا در درمان بیماری سالک (در گذشته آنتیبیوتیک در محل سالک تزریق میشد) کاربرد داشته باشد ولی امروز بیشترین کاربرد آن در درمان ریزش مو، جوانسازی صورت و درمان چاقی موضعی و بیماری عفونی است.
بازگشت دوباره موهای ریخته شده
در درمان ریزش مو به وسیله این تکنیک، دارویی که بیمار باید به صورت خوراکی مصرف کند، به صورت موضعی و در محل مورد نظر به فولیکولهای مو تزریق میشود. در ریزش موی هورمونی و ریزش موی آقایان چون عامل این بیماری برای همیشه باقی میماند و از بین نمیرود. در این افراد از روش مزوتراپی به عنوان روش کمکی در کنار دیگر روشهای درمانی میتوان کمک گرفت ولی در ریزش مو ناشی از رژیم طولانی مدت یا اعمال جراحی که جذب دارو مختل میشود (مثل جراحی روده که بخشی از روده را از مسیر جذب خارج میکنند و به همین علت بعد از مدتی دچار کمبود ویتامین به علت عدم جذب میشوند و از راه خوراکی قابل جبران نیست) مزوتراپی میتواند به این دسته از بیماران کمک بسیار زیادی در جلوگیری از ریزش مو بکند چون علت به وجود آورنده ریزش مو قابل درمان است.
جایگزینی برای لیپوساکشن
مزوتراپی در زمینه تناسب اندام به عنوان جایگزین مناسبی برای اعمال جراحی مثل لیپوساکشن میتواند به کار برود. با مزوتراپی میتوان چربی شکم، چربیهای موضعی کنار ران و پهلو و غبغب را از بین برد. با کشف دارویی که حلکننده چربی است محققان متوجه شدند با تزریق آن در بافت چربی، چربی حل میشود و از بین میرود ولی برای رسیدن به نتیجه مطلوب باید دوزهای زیاد از این ماده استفاده شود که بالطبع عوارض زیادی به دنبال خواهد داشت بنابراین فقط در نواحی کوچک باید مصرف شود. معمولا افراد چاق به دنبال روشهایی آسان و بیزحمت برای کاهش وزن هستند. این روش تاثیر غیرمعقول و معجزهآسا برای کاهش وزن ندارد بلکه یک تاثیر منطقی و محدود دارد.
مساله بسیار مهم در کاهش وزن به روش مزوتراپی این است که بیمار باید شاخص توده بدنی (BMI) زیر 30 داشته باشد تا بتواند از مزوتراپی در زمان چاقی موضعی استفاده کند چنانچه این عدد زیر 25 باشد، یعنی فرد وزن طبیعی دارد و نیازی به رژیم غذایی ندارد و اگر این عدد بین 25 و 30 باشد بیمار باید در کنار رژیم غذایی از روش مزوتراپی استفاده کند.
در کاهش چربی به کمک این روش کوچککردن غبغب معمولا بهتر از دیگر نقاط بدن جواب میدهد. باتوجه به نوع کاربرد مزوتراپی در درمان، مدت زمان لازم برای مشاهده آثار درمان فرق میکند، مثلا در ریزش موی مردانه معمولا با شروع درمان مزوتراپی در کنار دیگر روشهای درمانی پس از 6 ـ 5 ماه نتایج قابل مشاهده خواهد بود که این نتایج شامل رویش موی جدید نیست در واقع در درجه اول نقش پیشگیری از ریزش مو را دارد و در حدود 30 ـ 20 درصد روی روند استحکام مو، رشد مو و حالتگیری مو تاثیر خواهد داشت. همچنین میتواند چربی زیاد موی افراد را کاهش دهد.
نتایج درمان در افرادی که ریزش موی آنها ناشی از رژیمهای غیراصولی و سخت است، ماندگار خواهد بود، چون علت ریزش مو برطرف شده ولی چنانچه این ریزش بر اثر عواملی باشد که همیشه با بیمار باشد و از بین نرود باید تا آخر عمر از روش مزوتراپی استفاده کند تا ریزش مو شروع نشود، مثل ریزش موی هورمونی.
در کاهش چربیهای اضافه بدن معمولا آثار درمانی بعد از حدود 10 ـ 5 جلسه قابل مشاهده خواهد بود و نتایج درمانی در کاهش وزن تا زمانی باقی خواهد ماند که فرد رژیم غذایی خود را ادامه دهد.
کاربرد مزوتراپی در شاخههای مختلف پزشکی
امروزه مزوتراپی علاوه بر کاربرد زیبایی در کلینیکهای درد و پزشکی ـ ورزشی مورد استفاده قرار میگیرد در بخش ورزشی برای برگرداندن هرچه سریعتر ورزشکار به میدان ورزش از این تکنیک استفاده میکنند، مثل آسیبهایی که در عضلات و تاندون ورزشکار به وجود میآید.
پزشک با تزریق دارو در نواحی آسیبدیده به ورزشکار کمک میکند تا هرچه زودتر بهبود یافته و فعالیتهای ورزشیاش را از سر گیرد.
مزوتراپی در بیماران روماتیسمی و عفونی با تزریق دارو در محل به بهبود هرچه سریعتر بیمار کمک زیادی میکند. در ضایعات عروقی نیز از این شیوه میتوان استفاده کرد.
اخیرا در کشورهای اروپایی و آمریکایی در کلینیکهای ترک سیگار از تکنیک مزوتراپی استفاده میکنند و از موادی که بتوان جایگزین نیکوتین کرد، کمک میگیرند.
در بیماریهای پوستی مثل ریزش موی سکهای، کورتون را در ناحیه مورد نظر تزریق میکنند و باعث رویش مجدد مو در آن قسمت میشوند. همچنین مزوتراپی برای جوانسازی پوست و درمان ترکهای ناشی از حاملگی و درمان لک کاربرد دارد. اما با همه کاربردهای فراوانی که ذکر شد در هیچکدام از آنها نباید انتظار اثر معجزهآسا و غیرمعقول از مزوتراپی داشت. مزوتراپی تنها یک روش کمکدرمانی محسوب میشود.
راهی برای طراوت و شادابی پوست
علاوه بر تاثیر عوامل جوی مثل نور خورشید، تغذیه، سن و ارث در بروز چین و چروک صورت نقش مهمی دارند. با افزایش سن میزان کلاژن پوست به طور طبیعی کاهش پیدا میکند و همین امر باعث چروک و شکستگی پوست صورت میشود. در این وضعیت شاید شما به فکر استفاده از کرمها و لوسیونهای ضدچروک یا درمانهای موضعی بیفتید، اما این کرمها قادر به کمکردن عمق چروکها نیستند و فقط میتوانند از بروز چروکهای جدید جلوگیری کنند.
برای رفع این چروکها یا باید عمل جراحی کرد که یک عمل تهاجمی با عوارض خاص خود است یا اینکه از روش مزوتراپی که یک عمل غیرتهاجمی است، استفاده کرد.
البته در کنار مزوتراپی باید از سایر روشها مانند میکرودرم ابرژین (لایهبرداری مکانیکی ظریف) و بوتاکس نیز بهره برد.
درمانهای ترکیبی در رفع چروکها و آسیبهای پوستی نتیجه مطلوبتری خواهند داشت. برای درمان چروکهای پیشانی و کنار چشمها (مناطقی که حرکت عضلانی ضروری نیست) میتوان از بوتاکس استفاده کرد تا از پیشرفت آنها جلوگیری کرد و بعد با مزوتراپی به کشیدگی پوست و رفع چین و چروکها کمک کرد.
برخی داروهایی که به وسیله تزریق در مزوتراپی وارد پوست میشوند عبارتند از: انواع آمینواسیدها، ویتامینها (به طور مثال ویتامین C برای روشن شدن پوست)، آنتیاکسیدانهای ضدپیری و اسید هیالورونیک. به عنوان مثال برای فردی که به دلیل آکنه، پوستی ناصاف و پر از فرورفتگی دارد، ابتدا از روش میکرودرم ابرژین استفاده میشود و بعد از لایهبرداری با تزریق دارو در مزودرم (لایه میانی پوست)، مزوتراپی انجام میشود. مزوتراپی باعث آغاز فعل و انفعالاتی مانند تولید مثل سلولها در پوست میشود و به این شکل سلولهای جدید تولید شده و سلولهای قدیمی به صورت لایهای مرده با روش میکرودرم ابرژین برداشته میشوند.
عوارض ناشی از مزوتراپی
تمام روشهای درمانی دارای عوارض جانبی هستند. شایعترین عارضه برای مزوتراپی، عارضه حساسیت نسبت به داروی مورد استفاده است بهطور کلی عوارض ناشی از مزوتراپی به 2دسته کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم میشوند.
برخی عوارض بعد از مدت کوتاهی برطرف میشود و معمولا پایدار نیستند و خطری جدی محسوب نمیشود. بعداز انجام مزوتراپی ممکن است این علائم در شما به وجود آید: ورم، قرمزی، خارش، کبودی، سرگیجه، احساس کسالت، درد و حتی عفونت در محل تزریق. البته عفونت در صورتی به وجود میآید که تزریق در محیطی کاملا استریل و با ابزار صحیح و ضدعفونی شده انجام نگیرد.
از دیگر عوارض میتوان به ایجاد اسکار (گوشت اضافه یا جای زخم) مادامالعمر در افرادی که استعداد تشکیل گوشت اضافه دارند، اشاره کرد؟ ولی به طور کلی عوارض عمومی مزوتراپی نادر است، چون اساس درمان استفاده از دوزهای کم داروست.
انجام مزوتراپی تخصص میخواهد
کسی که عمل مزوتراپی را انجام میدهد حتما باید پزشک باشد و باید دوره خاص و تخصص این عمل را گذرانده باشد. اخیرا مشاهده شده که افراد غیرمتخصص در این رشته وارد شدهاند و به دلیل نداشتن اطلاعات کافی باعث بروز مشکلات بسیاری برای مراجعان خود شدهاند و همچنین داروهایی که در مزوتراپی مصرف میشود باید داروهایی باشد که مورد تایید وزارت بهداشت بوده و استاندارد باشد و پزشک حتما باید به تاریخ انقضای آنها توجه کند.
بیماران بعد از عمل مزوتراپی باید مواردی را رعایت کنند از آن جمله فرد بعد از عمل مزوتراپی تا 24 ساعت از شنا کردن بپرهیزد و چنانچه مزوتراپی در ناحیه صورت انجام شده حتما باید از ضد آفتاب مناسب استفاده کند.
با مشاهده هر گونه عارضهای باید به پزشک خود مراجعه کند که شایعترین عوارض پس از مزوتراپی واکنشهای آلرژیک و حساسیتی است. پزشکانی که از این شیوه درمانی استفاده میکنند حتما باید پاسخ و واکنش به درمان را در بیمار بررسی کنند و چنانچه فردی نتیجه مطلوب را از مزوتراپی نگیرد، نباید درمان را ادامه دهد.
پزشک معالج قبل از شروع درمان باید از سوابق بیماری یا احتمالا سابقه حساسیت در فرد مطلع شود و برای اطمینان از عدم حساسیت بیمار به داروی مورد استفاده، تست پوستی انجام دهد. برای برخی داروها این تست اجباری است و چنانچه التهاب ناشی از مزوتراپی در جلسه گذشته هنوز برطرف نشده باید جلسه درمانی بعدی به تعویق بیفتد تا کاملا التهاب از بین برود.
گروههای زیر نباید از مزوتراپی استفاده کنند
1 ـ خانمهای باردار
2 ـ بیماران قلبی ـ عروقی
3 ـ افرادی که دچار سرطانهای پیشرفته هستند.
4 ـ کسانی که دارای سوابق آلرژی و حساسیت به داروهای خاص هستند.
5 ـ افرادی که در حال استفاده از داروهای ضدانعقاد هستند (در این افراد احتمال ایجاد هماتوم و خونریزی زیاد است).
6 ـ افراد دیابتی بخصوص آنهایی که دیابت کنترل نشده دارند (زیرا سطح ایمنی این افراد پایین
است و ممکن است دچار عفونتهای شدید شوند).
7 ـ افرادی که دارای بیماری نوروپاتی هستند.
8 ـ اشخاصی که دچار بیماری پسوزیاریس (صدف) هستند.