تعامل با کودک در دوره حساس رشد گفتار و زبانی مهم است و پدر و مادر در درجه اول و مراقبان کودک در درجه بعدی نقش مؤثری در این رابطه ایفا میکنند.
از 6 - 7 ماهگی و زمانی که کودک صدای ما را میشنود باید با کودک صحبت کرد تا کودک با صدای گفتار اطرافیان آشنا شود و بتواند در آینده صداسازی را شروع کند و تعامل کلامی را برقرار کند.
پس از اینکه کودک با صدا و کلمات آشنا شد میتواند کلماتی را که در اطراف شنیده به یاد سپرده و بیان کند پس مسلم است کودکی که صدایی نشنیده، نمیتواند تقلیدسازی کند و کلمهای را بیان کند.
ارتباط مستقیم با کودک میتواند وی را تشویق به گفتن کند؛ همچنین تبعات عدم ارتباط مستقیم با کودک، آن است که کودک نمیتواند در تقلید صدا موفق باشد و به تبع در یادگیری کلمات نیز دچار مشکل خواهد شد.
کودکانی که در توانایی دریافت اطلاعات محیطی ضعیف هستند در تولید کلمه هم نسبت به همسالان خود دچار تأخیر میشوند. در صورتی که اگر در تعامل مستقیم با مادر بودند این تواناییشان تقویت میشد. مهری گفت: به طور متوسط کودکان در یک سالگی اولین کلمات معنادار خود را به کار میبرند. کلماتی مثل مامان، بابا، جوجو یا اسم اشیا و حیوانات خانگی که تا 18 ماهگی تعداد این کلمات افزایش مییابد.
در حدود 2 سالگی، کودکان قادر به بیان اولین جملات خود هستند، جملاتی نظیر بابا نیست،بابا رفت یا کو؛ بنابراین اگر خانوادهای مشاهده کردند که کودکشان در رنج سنی ذکر شده، تعداد کلمات مناسبی را بیان نمیکند یا در سن شروع جمله توانایی ادای جمله را ندارد بهتر است با یک گفتار درمان در این خصوص مشورت کنند.
گفتاردرمانها میتوانند راهکارهایی برای افزایش توانایی بیان کودک به خانوادهها ارائه کنند.
تلویزیون، کارتون و رسانههای جمعی میتوانند تحریکات مناسبی برای کودک داشته باشد اما در وهله اول رابطه یک به یک مادر و کودک مؤثر است و نقش این رسانهها کمتر از ارتباط کلامی با کودک است.