تهران در حال حاضر شانزدهمین شهر پرتراکم جهان است. مساحت این شهر در طرح جامع شهر تهران 636کیلومترمربع اعلام شده و جمعیت آن در پایان سال91 براساس آمار منتشر شده در پایگاه اطلاعرسانی وزارت کشور، بیش از 8میلیون و 430هزار نفر در شب اعلام شده است.
با یک ضرب و تقسیم ساده میتوان به این یقین رسید که تراکم نفر در هر هکتار شهر تهران بیش از 13هزار نفر است. در واقع در هر هکتار مربع این شهر 13هزار نفر زندگی میکنند؛ یعنی در هر 10مترمربع این شهر 13نفر زندگی میکنند. این تراکم جمعیت برای شهری مثل تهران که بحرانهای طبیعی را در سابقه خود دارد، مستعد یک فاجعه بزرگ است.
جالب است بدانیم شهر نیویورک که به تعبیری ابرشهر جهان است، بیش از 7هزار و 900کیلومترمربع مساحت دارد و جمعیتی که در آن زندگی میکند نیز کمتر از 20میلیون نفر است.
تراکم جمعیت در این ابرشهر جهان در هر کیلومترمربع 2هزار و 500نفر است؛ یعنی در هر 10مترمربع این شهر تنها 5/2نفر زندگی میکنند. بسیاری از شهرهای بزرگ جهان تراکم نفر در هکتارشان بسیار اندک است. فقط کافی است پایتخت پرجمعیتترین کشور جهان را نیز مورد توجه قرار دهیم.
پکن که به تعبیری شهری پر جمعیت است تراکم نفر در هکتار آن حدود 23هزار نفر است. در واقع پکن چهارمین شهر پرجمعیت جهان لقب گرفته است. جمعیت این شهر به 12میلیون و 460هزار نفر رسیده و جمعیت کلانشهر پکن با شهرکهای حاشیهای به حدود 17میلیون و 550هزار نفر میرسد.
مساحت آن 765کیلومترمربع است. در هر کیلومترمربع از این شهر 22هزار و941نفر زندگی میکنند. اما مقایسه جمعیت ایران با چین و تراکم نفر در هکتار کشور ایران با چین، نشاندهنده این است که وضعیت پکن بهمراتب با جمعیت نسبی کشور نسبت به تهران بسیار بهتر است. براساس پیشبینی سال2006 صندوق جمعیت سازمان ملل تهران تا سال2020 به جمعیتی معادل 8میلیون و 860هزار نفر دست خواهد یافت.
از اینرو در فهرست پیشبینی شده شهرهای پرجمعیت مقام سیوسوم را بهخود اختصاص داده بود. اما تهران با گذشت 5سال از نخستین پیشبینی هماکنون به جمعیتی معادل 8میلیون و 430هزار نفر دست یافته است. این در حالی است که این جمعیت در مساحتی حدود 636کیلومترمربع زندگی میکنند. این یعنی در هر کیلومترمربع این شهر 13هزار نفر در حال زندگی هستند. مسلما این حجم عظیم جمعیت باعث کاهش کیفیت زندگی شهروندان ساکن این شهر شده است.