امروز 26 ژوئن؛ روز جهانی مبارزه با موادمخدر است. شما کسی را میتوانید از مردم عادی تا مقام مسوول بیابید که موافق استفاده از موادمخدر باشد؟
در کشور ما هم «اعتیاد به موادمخدر» همیشه بهعنوان یک مشکل جدی همچون تمام نقاط جهان وجود داشته و دارد. اینکه آیا فروشندهها مقصر هستند یا خیر، سر داستانی جدید را باز خواهد کرد؛ به هر حال موادفروش و قاچاقچی موادمخدر، به دنبال سود است و برای یک تاجر طبیعتا، موادمخدر با گیلاس تفاوت چندانی ندارد! این هم یک کالاست. اما بسیاری از مردم درخصوص نحوه خرید و فروش موادمخدر، همچنین قیمت آن، همیشه بحث داشتند.
شما در کشوری زندگی میکنید که در آن دیگر تورم و گرانی افسارگسیخته موضوع جدیدی نیست، این روزها وقتی از بالارفتن قیمت ماست هم گله کنید، فروشنده سریعا قیمت دلار را مسبب همه گرانیها میداند؛ تو گویی ایران هیچ تولیدی ندارد، البته در کشوری که سیر و زعفران و تسبیحش هم چینی است، این ادله پر بیراه هم نیست. اما چطور است که موادمخدر - که احتمالا داخلی هم نیست و از خارج وارد میشود - با شیب بازار پیش نمیرود سوالی است که میتواند محل بحث باشد.
در تابستان سال 1386 روزنامه «هممیهن» مطلبی درخصوص تغییرات قیمت خردهفروشی موادمخدر در سطح تهران در مقایسه با سال 1383 منتشر کرد. حالا در روزهای نخست تابستان سال 1392 هستیم. بد نیست بار دیگر نگاهی داشته باشیم به وضعیت قیمت خردهفروشی انواع موادمخدر پرطرفدار در تهران.
کراک طی 9 سال گران نشده است!
قیمت حشیش در سطح تهران هماکنون هر گرم برابر یکهزارو500تومان است که در مقایسه با قیمت سال 1383 افزایش نزدیک به 329درصدی داشته است که احتمالا برای طرفداران این ماده مخدر خبر خوبی به شمار نمیآید. پس از حشیش شیره با افزایش قیمت 260درصدی در ابتدای تابستان امسال نسبت به تابستان سال 1383 صاحب رتبه بعدی است، هماکنون هر گرم شیره در سطح تهران 9هزارتومان قیمت دارد. اما تریاک ماده مخدر سنتی، طی این 9 سال تنها نزدیک به 167درصد افزایش داشته است و هماینک در تهران هر گرم، چهارهزارتومان معامله میشود.
شیشه هم افزایش صددرصدی داشته است و هر گرم از آن نزدیک به 30هزارتومان به فروش میرسد. اما بشنوید از کراک که در این بازار که هر چیز در آن هر روز نرخ عوض میکند طی 9 سال گذشته هیچ تغییر قیمتی نداشته است و کماکان مثل سال 1383 هر گرم از آن 15هزارتومان قیمت دارد. میانگین رشد قیمت این محصولات، در تابستان امسال نسبت به سال 1383 برابر 171درصد است.
با نگاهی به تغییرات قیمت موادمخدر و مقایسه آن با سطح عمومی قیمتها، به نظر میرسد قاچاقچیان در اداره بازارشان از سایر اصناف موفقتر عمل کردند! تغییرات قیمت موادمخدر در زمان یاد شده زمانی معنادار میشوند که در همین بازه زمانی تغییرات قیمت سطح عمومی کالا و خدمات را در نظر بگیریم.
بر اساس گزارش بانک مرکزی سطح عمومی قیمت کالا و خدمات مصرفی در نقاط شهری ایران در فروردینماه امسال نسبت به سال 1383 بیش از 344درصد رشد داشته است. شاخص قیمت انواع خوراکیها و آشامیدنیها در سال 1383 برابر 31/3 بوده که در فروردین سال 1392 بر اساس سال پایه1390 به 194 رسیده است که حاکی از رشد نزدیک به 520درصدی قیمت انواع خوراکیها و آشامیدنیها طی این مدت است. قیمت پوشاک نیز 371/3درصد رشد داشته و پس از آن قیمت خدمات بهداشتی 354/3 درصد طی این 9 سال افزایش یافته است. حتی قیمت دخانیات نیز طی این مدت با افزایش 516درصدی مواجه بوده و این عجب که قیمت موادمخدر تغییر زیادی نکرده است! (منبع: شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران - سال پایه 1390؛ فروردین 1392، اداره آمار اقتصادی دایره شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی، صفحه 7، جدول شماره 2)
هندوانه از 253تومان به 1137تومان رسیده
کراک بیتغییر!
از شاخصها بگذریم؛ در تابستان سال 1386 یک شانه تخممرغ در تهران 1951تومان بوده، الان 7998تومان است. یک کیلو برنج درجه 2 در تهران سال 86 قیمتی برابر هزارو36تومان داشته، حالا همان برنج هر کیلو پنجهزارو456تومان شده است.
یک کیلو هندوانه سال 1386 قیمتی برابر 253تومان داشته، الان در تابستان سال 1392 قیمت آن به هزارو137تومان رسیده است! یک کیلو مرغ در تابستان سال 86 قیمتی برابر دوهزارو13تومان داشته که حالا به پنجهزارو767تومان رسیده است و...
اکثر اقلام رشدی اینچنینی آن هم بر اساس آمارهای رسمی داشتند (منبع: قیمت خردهفروشی اقلام خوراکی در تهران، مورخ 8 تیر 1386 و 24 خرداد 1392، بانک مرکزی، صفحات 3 و 4) حال سوال اینجاست که عدم افزایش قیمت موادمخدر، در حالی که سطح عمومی کالا و خدمات مصرفی رشدی چنین داشتهاند به چه دلیلی اتفاق افتاده است؛ آیا قاچاقچیان در ایران زندگی و هزینه ندارند، آیا برای حمل موادمخدر از بنزینی که طی این مدت از هر لیتر 70تومان به 700تومان رسیده است استفاده نمیکنند؛ مزد خردهفروشان و توزیعکنندگان موادمخدر افزایش نیافته، آنها از آب و برق و گاز و... که بعد از هدفمندی سوبسید آنها برداشته شده استفاده نمیکنند، یا شاید هم به مشتریان خود تخفیف دایمی میدهند و در فروش فوقالعاده دایمی به سر میبرند؟