هفته ی گذشته، دهمين سالگرد دادرسی برجسته و تاثيرگذاری بود که درباره ی شکايت يک فوتباليست نه چندان نامدار بلژيکی، ژان مارک بوسمن (Jean Marc Bosman) انجام شد.
ديوان عدالت اروپا با حکمی که پس از پنج سال کشاکش حقوقی صادر شد، شيوه ی نقل و انتقال بازيکنان ميان باشگاهها را دگرگون کرد و جهان فوتبال را چنان لرزاند که پسلرزه های آن هنوز احساس می شود.
تصميمی که توسط اين ديوان اروپايی گرفته شد، اغلب با نام قانون بوسمن شناخته می شود.
قانون بوسمن چه می گويد؟
در پانزدهم دسامبر ۱۹۹۵ ديوان عدالت اروپا حکم داد که بازيکنان در پايان قرارداد خود می توانند آزادانه به باشگاه ديگری منتقل شوند. اين ديوان همچنين حکم داد که باشگاههای فوتبال در کشورهای اتحاديه اروپا برای استخدام بازيکنانی که شهروند اين اتحاديه هستند، محدوديتی نخواهند داشت.
باشگاه بلژيکی لی يژ (Liege) به بازيکن ۲۶ ساله ی خود، ژان مارک بوسمن پيشنهاد داده بود تا با کاهش دستمزدش، قرار داد خود را تمديد کند. بوسمن اين پيشنهاد را رد کرد و باشگاهش در عوض، جلوی انتقال او به يک باشگاه فرانسوی را گرفت؛ به اين ترتيب هيچ راهی برای حضور او در ميادين فوتبال باقی نماند.
ديوان عدالت اروپا با رسيدگی به اين پرونده رای داد که باشگاهها نمی توانند بابت انتقال بازيکنان خود که قراردادشان به پايان رسيده، پولی درخواست کنند. اين ديوان همچنين مقرر کرد که شمار بازيکنان خارجی در تيمهای فوتبال نمی تواند محدود شود.
بخش نخست اين حکم، خبر خوشی برای ساير بازيکنان فوتبال بود هرچند که بوسمن، خود هرگز نتوانست از اين تصميم بهره ای ببرد.
بازيکنانی که به کمک مبارزه جويی بوسمن در برابر آنچه عملا برده داری فوتبال بود، اکنون می توانند به ميليونها دلار درآمد دست يابند، به ندرت يادی از او کردند يا کمک مالی در اختيارش گذاشتند.
اما در حالی که بازيکنان از ثروتی که نصيبشان شده خوشحال هستند، باشگاهها و مسئولان فوتبال هنوز نتوانسته اند به سادگی با اين تصميم کنار بيايند؛ به ويژه بخشی از حکم ديوان اروپايی که محدوديت بازيکنان خارجی را لغو می کند برای آنها دشوار است.
اتحاديه ی فوتبال اروپا، يوفا می گويد اين تصميم سبب شده تا باشگاههای ثروتمند، ثروتمندتر و باشگاههای فقير، فقيرتر شوند و در همين حال قاچاق غيرقانونی بازيکنان جوان از خارج اتحاديه اروپا به اين منطقه افزايش يابد.
هر چند گفتگوها در اين زمينه با اتحاديه اروپا ادامه خواهد داشت ژان مارک بوسمن بدون تلخکامی اما با واقع بينی به اين نکته می نگرد که جهان فوتبال هنوز تمايل دارد تا او را مقصر همه مشکلات اين ورزش بداند.